Deborah Kotz
(Boston.com/health) Tôi thường bị rơi vào tình trạng không biết nấu món ăn gì, nên ngày nào cũng đều ăn cùng loại rau quả như nhau cho đủ lượng hàng ngày. Ngay lúc này thì dâu tằm, cải xanh và cà chua cắt nhỏ là những thứ tôi hay dùng. Dù là tôi ăn rất nhiều những siêu sao dinh dưỡng như thế, thực ra tôi đã bỏ qua nhiều món có thể giúp cơ thể xây dựng được những tế bào miễn dịch chống ung thư.
“Khi nói về ngăn ngừa ung thư, có nhiều thứ cần phải ăn hơn là chỉ vài món siêu thực phẩm,” theo Stephanie Meyers, một chuyên viên về chế độ ăn uống thuộc Viện Ung Bướu Dana-Farber. “Bạn phải nâng tầm lên bằng cách ăn nhiều loại rau quả nhiều màu hơn, cần ăn 16 loại rau quả khác nhau trong vòng 3 ngày.”
Rau quả mỗi màu chứa các loại hóa chất hoặc dưỡng chất nhất định mà khi ăn vào, sẽ kích thích hệ tiêu hóa của chúng ta tiết ra các enzyme nhất định để tiêu hóa chúng. “Có nhiều loại enzyme cơ thể bạn không bao giờ tiết ra nếu bạn không bao giờ ăn rau quả màu cam, mà chính những enzyme này lại có thể hỗ trợ cho hệ miễn dịch của bạn,” theo Meyers.
Một chế độ dinh dưỡng trong đó gồm nhiều loại rau quả nhiều màu – bao gồm các loại hạt, rau xanh, rau thơm, tiêu ớt, dầu ô liu, ngủ cốc – không chỉ giúp tăng cường hệ miễn dịch của bạn mà còn bổ sung các loại chất chống lão hóa antioxidant, là các chất mà tự chúng có khả năng trung hòa các hóa chất gây ung thư được gọi là phân tử tự do – free radicals. “Chúng ta chỉ vừa mới bắt đầu hiểu làm thế nào hàng ngàn các dưỡng chất thực vật phytonutrients này phối hợp với nhau như một đội ngũ can thiệp vào ung thư khi ung thư phát triển.”
Điều này không có nghĩa là bạn sẽ không bao giờ bị ung thư nữa, nhưng bạn có thể hạn chế được rủi ro ung thư bằng chế độ ăn uống thông minh hơn, và như Meyers nói với các bệnh nhân ung thư của mình, có thể giúp ngăn chặn ung thư tái phát hoặc lan rộng nếu bạn đã phát hiện bị ung thư. Các nghiên cứu thực ra chưa minh chứng được rằng các thực phẩm này có ngăn được ung thư hay không; những tác dụng bàn tới ở đây được căn cứ trên việc nghiên cứu dân số học và sự phát triển tế bào ung thư trong phòng thì nghiệm, là những nghiên cứu đã liên kết việc ăn nhiều loại rau quả với tỉ lệ nhiểm ung thư thấp.
Làm thế nào để có thể đạt con số ngọt ngào 16 màu rau quả đó trong ba ngày tới? Có hàng tá các loại thực phẩm thực vật để bạn chọn lựa, và Meyers không đưa ra bộ top-16 của mình – nhất là trong khi các nhà nghiên cứu vẫn còn đang bận nhận diện các hóa chất tiềm ẩn đó – nhưng Meyers đã cho tôi vài mẫu khuyến khích nhặt nhạnh ra được từ những nghiên cứu gầu đây nhất.
Chẵng hạn, táo có chứa dưỡng chất quercitin, là chất bảo vệ DNA trong các tế bào cơ thể khỏi bị hư hại làm dẫn tới nguy cơ phát triển ung thư. Quả việt quất leo chứa a-xít benzoic, là chất qua thí nghiệm cho thấy có thể kiềm chế sự phát triển ung thư phổi, ung thư đại tràng, và các tế bào gây bệnh bạch cầu. Bí đỏ và các loại rau, trái cây màu cam chứa rất nhiều dưỡng chất carotenoid, như beta carotene, có liên quan đến khả năng ngăn ngừa ung thư đại tràng, tuyến tiền liệt, ung thư vú và ung thư phổi.
(Lưu ý: beta carotene dạng viên nhộng chưa hề được liên kết với khả năng chống ung thư, rất có thể là vì chất này chỉ có tác dụng đó nếu phối hợp với nhiều dưỡng chất khác)